Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch 

Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch

Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch (1909- 1968), sinh ra tại Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Năm 1928, ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Hà Nội. Năm 1934, tốt nghiệp Bác sĩ y khoa tại Pháp. Sau hai năm, ông trở về Sài Gòn, mở phòng khám và bệnh viện tư chuyên chữa bệnh lao và bệnh phổi.

BS. Phạm Ngọc Thạch là một trí thức có tên tuổi trong giới thượng lưu ở Sài Gòn, xuất thân từ gia đình hoàng tộc quyền quý, được người Pháp và người Nhật kính nể, đã tham gia cách mạng rất sớm. Ông đã đứng ra tổ chức Thanh niên tiền phong, một lực lượng hùng hậu làm nòng cốt cho phong trào quần chúng cướp chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám. Ông là Chủ tịch đầu tiên của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam.

Ông là Bộ trưởng Bộ Y tế đầu tiên của nước Việt Nam độc lập (Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (9/1945 – 1/1946). Từ năm 1954, ông là Thứ trưởng, Bí thư Đảng Đoàn (1954-1958) rồi là Bộ trưởng Bộ Y tế (1958-1968). Ông đã xây dựng một nền y tế nhân dân ở miền Bắc.

Công lao của ông đối với ngành y tế miền Nam thật là to lớn. Hơn ai hết, ông quan tâm đến chiến trường miền Nam, ngay từ sau năm 1955, ông đã tập hợp cán bộ miền Nam, phần lớn là y tá, để bổ túc thành y sĩ rồi bác sĩ, cũng như bổ túc dược tá thành dược sĩ trung học, rồi dược sĩ đại học và cử đi vào chiến trường.

Là người sáng lập Viện Chống lao Trung ương. Đã chỉ đạo nhiều công trình nghiên cứu về phòng lao (BCG chết), chữa lao (kích sinh chất filatop, subtilis) cũng như nhiều bệnh phổi (viêm phế quản mạn, bụi phổi, nấm phổi, kí sinh trùng phổi, vv.), đặt nền móng cho hình thành chuyên khoa lao và các bệnh phổi ở Việt Nam. Xây dựng mạng lưới y tế Việt Nam, tổ chức y tế cơ sở làm tiền đề cho triển khai đường lối chăm sóc sức khỏe ban đầu sau này. Được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh (1996).

Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch được trao tăng Anh hùng Lao động đầu tiên của ngành Y tế – Năm 1958, tại Đại hội liên hoan Anh hùng Chiến sỹ thi đua toàn quốc lần thứ nhất. Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 1997 vì các cống hiến trong lĩnh vực khoa học.